Alerji Nedir?

Alerji nedir? bağışıklık sisteminin genelde zararsız olan maddelere karşı aşırı tepki göstermesiyle ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Bu maddelere “alerjen” denir. Alerjik bireylerde çeşitli semptomlara neden olabilir. Dünya genelinde milyonlarca insan farklı alerjenlere karşı duyarlıdır ve bu sorun, yaşam kalitesini düşüren ciddi sonuçlar doğurabilir.

Alerji Belirtileri Nelerdir?

Alerji belirtileri, maruz kalınan alerjene ve kişinin bağışıklık sistemine bağlı olarak değişebilir. En yaygın alerji belirtileri şunlardır:

  • Burun akıntısı ve tıkanıklığı , kaşınma
  • Hapşırma
  • Gözlerde kaşıntı ve sulanma
  • Ciltte döküntü ve kaşıntı, kızarıklık
  • Hırıltılı solunum, öksürük

Semptomlar hafif olabileceği gibi, anafilaksi gibi yaşamı tehdit eden ciddi reaksiyonlara da yol açabilir.

Alerji Türleri ve Nedenleri

1. Polen Alerjisi

Polen, çiçekli bitkilerin üreme hücreleridir ve bahar aylarında havada fazla miktarda bulunur. Polen alerjisi, özellikle ilkbahar ve yaz aylarında yaygındır. Belirtiler arasında burun tıkanıklığı, kaşıntı hapşırma, gözlerde kaşıntı ve boğazda tahriş yer alır. Polen alerjisi olan bireyler genellikle açık havada belirtilerin kötüleştiğini fark ederler.

2. Gıda Alerjisi

Gıda alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli yiyeceklerde bulunan proteinlere aşırı tepki vermesiyle oluşur. En yaygın gıda alerjenleri arasında süt, yumurta, fıstık, soya, buğday, balık ve kabuklu deniz ürünleri yer alır.  Gıda alerjisi belirtileri mide bulantısı, ciltte döküntü, dilde şişme ve hatta anafilaksiye kadar uzanabilir.

3. Hayvan Alerjisi

Evcil hayvanlar, özellikle kediler ve köpekler, birçok insan için alerjen alerji  kaynağıdır. Hayvan tüyleri, derilerindeki ölü hücreler ve salyaları alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Hayvan alerjisi olan bireylerde burun akıntısı, gözlerde sulanma ve astım belirtileri yaygın görülür.

4. Toz Akarı Alerjisi

Toz akarları, evlerde bulunan mikroskobik organizmalardır ve özellikle yatak, yastık, halı gibi ortamlarda yaşarlar. Bu küçük yaratıklar, alerjik reaksiyonlara neden olan en yaygın etkenlerdir. Toz akarı alerjisi olan kişilerde hırıltılı solunum, öksürük ve ciltte kaşıntı gibi belirtiler sık görülür.

5. İlaç Alerjisi

Bazı ilaçlar, özellikle antibiyotikler, alerjik reaksiyonlara neden olabilir. İlaç alerjisi belirtileri ciltte döküntü, kaşıntı ve şişlik olabileceği gibi, anafilaksi gibi hayatı tehdit eden durumlar da yaşanabilir. İlaç kullanırken herhangi bir yan etki yaşanırsa, hemen tıbbi yardım alınmalıdır.

6. Böcek Isırığı Alerjisi

Arı, yaban arısı veya sivrisinek gibi böceklerin ısırıkları ya da sokmaları, bazı insanlarda ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Böcek ısırığı alerjisinin en tehlikeli sonucu, ani gelişen ve acil müdahale gerektiren anafilaksi olabilir.

Alerji Nasıl Teşhis Edilir?

Alerji tanısı, hastanın şikayetlerinin ayrıntılı dinlenmesi klinik gözlemler ve Spesifik IgE testinin sonuçlarına dayanır. IgE antikorlarının varlığını saptamak için ImmunoCAP Alerjenleri veya doğru tanı koymada büyük yarar sağlar.

ImmunoCAP alerji testinden gelen sonuçlar, alerjik reaksiyona neden olan spesifik alerjeni tespit etmek ve negatif olan alerjenleri elimine etmek için kullanılır. Sonuçlar, zamanla değişen spesifik IgE seviyelerinin izlenmesinde de yardımcı olabilir. IgE antikorlarında  artışı saptanması aşağıdaki risk altındaki hastaların tanımlanmasına yardımcı olur

Alerjiden Korunma Yolları

Alerji, yaşam kalitesini düşüren yaygın bir sağlık sorunu olsa da, alınacak doğru önlemler ve uygun tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir. Alerjik reaksiyonlardan korunmak için alınabilecek önlemler şu şekildedir:

Alerjiye neden olan etkenin belirlenmesi ilk ve en önemli maddedir,

  • Alerjenlerden Kaçınmak: Mümkün olduğunca alerjiye neden olan maddelerden uzak durmak
  • Hava Filtreleri Kullanmak: Evinizde yüksek verimli hava filtreleri kullanmak, toz akarları ve polen gibi alerjenlerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
  • Evcil Hayvan Bakımı: Evcil hayvanlarınızı düzenli olarak yıkamak ve tüylerinin temiz olmasına dikkat etmek, hayvan alerjisine karşı korunmada etkili olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS) : Alerji

1. Alerji nedir?

Alerji, bağışıklık sisteminin normalde zararsız olan maddelere (alerjenlere) aşırı tepki vermesiyle ortaya çıkan bir durumdur. Alerjik bireylerde bu maddeler, burun akıntısı, hapşırma, kaşıntı gibi semptomlara yol açabilir. Alerjiler, gıda, polen, hayvan tüyleri ve ilaçlar gibi birçok nedene bağlı olabilir.

2. Alerji belirtileri nelerdir?

Alerji belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak en yaygın belirtiler arasında burun tıkanıklığı, hapşırma, gözlerde sulanma, ciltte döküntü, kızarıklık, öksürük ve hırıltılı solunum yer alır. Bazı durumlarda, anafilaksi gibi ciddi tepkiler de meydana gelebilir.

3. Alerji nasıl teşhis edilir?

Alerjinin teşhisi genellikle hastanın belirtilerine  ve alerji testlerine dayanır. Spesifik IgE antikorlarının varlığını saptamak için ImmunoCAP Alerjenleri veya Komponentleri kullanmak, doğru tanı koymada büyük yarar sağlar .  ImmunoCAP alerji testinden gelen sonuçlar, alerjik reaksiyona neden olan spesifik alerjeni tespit etmek ve negatif olan alerjenleri elimine etmek için kullanılır. Bu testler, doktorunuzun uygun bir tedavi planı oluşturmasına yardımcı olur.

4. Alerji tedavi yöntemleri nelerdir?

Alerji tedavisinde en yaygın yöntemler arasında antihistaminik ilaçlar, dekonjestanlar ve kortikosteroidler bulunmaktadır. Ayrıca, alerji aşıları (immünoterapi) da uzun vadeli çözüm sunabilir. Tedavi seçeneği, alerjinin türüne ve şiddetine bağlı olarak değişir.

5. Gıda alerjisi nedir ve nasıl anlaşılır?

Gıda alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli yiyeceklerde bulunan proteinlere aşırı tepki vermesi durumudur. Belirtiler, mide bulantısı, döküntü, baş dönmesi veya dilde şişme gibi sorunları içerebilir. Gıda alerjisi şüphesi varsa, bir uzmana danışarak alerji testi yaptırmak önemlidir.

6. Alerji nasıl önlenir?

Alerjiye karşı korunmak için en etkili yöntemlerden biri, alerjenlerden kaçınmaktır. Polen alerjisi olanlar için bahar aylarında dışarıda geçirilen süreyi sınırlamak; ev tozu alerjisi olanlar içinse evde sık sık temizlik yapmak önerilir. Ayrıca, evcil hayvan tüylerinden korunmak için hayvanların düzenli olarak bakımı yapılmalıdır.

7. Alerji ile astım arasındaki ilişki nedir?

Alerji ve astım arasında güçlü bir bağlantı vardır. Alerjisi olan bireylerde astım belirtileri daha şiddetlidir ( veya burada astımı olan bireylerde alerji belirtileri daha şiddetli seyredebilir d e yazılabilir) . Polen, toz akarları ve hayvan tüyleri gibi alerjenler, astım atağını tetikleyebilir. Astım hastalarının alerjik reaksiyonlarını yönetmeleri önemlidir.

9. Alerji aşısı nedir?

Alerji aşısı (immünoterapi), kişinin belirli alerjenlere karşı bağışıklık sistemini güçlendirmek amacıyla yapılan bir tedavi yöntemidir. Aşama aşama uygulanan bu tedavi, vücudun alerjenlere karşı tolerans geliştirmesine yardımcı olur. Uzun vadede alerji semptomlarını hafifletebilir.

10. Alerji tedavisi ne zaman gereklidir?

Alerji tedavisi, belirtilerin yaşam kalitesini etkilediği durumlarda gereklidir. Sürekli hapşırma, burun akıntısı veya ciltte döküntü gibi sorunlar yaşıyorsanız, bir uzmana danışarak tedavi seçeneklerinizi değerlendirmelisiniz.

Alerji Tanısında Moleküler Alerji Testleri – Video

Klinik Biyokimya Uzmanı Dr. Alkın Kumral, “Alerji Tanısında Moleküler Alerji Testleri” hakkında bilgiler veriyor.

Web sitemizde yer alan içerikler, yalnızca genel bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Sağlıkla ilgili sorularınız, şüpheleriniz veya tedavi süreçleriniz için mutlaka hekiminize başvurmanız gerekmektedir. Buradaki bilgiler tıbbi tanı ve tedavi yerine geçmez.